Van de miljarden sterren in het heelal hebben slechts ongeveer 1,7 miljoen sterren een officiële naam of aanduiding. Dit aantal omvat zowel traditionele namen als moderne catalogusnummers. De International Astronomical Union (IAU) is verantwoordelijk voor het officieel benoemen van hemellichamen.
Zij hebben tot nu toe ongeveer 336 sterren van een eigen naam voorzien, terwijl de overige benoemde sterren meestal worden aangeduid met catalogusnummers of letters. Het beperkte aantal benoemde sterren staat in schril contrast met de geschatte 100 miljard sterren in onze Melkweg alleen al, waarvan de meeste te zwak zijn om met het blote oog te zien of simpelweg nog niet zijn ontdekt of gecatalogiseerd.
Traditionele sterrennamen
Veel van de bekendste sterren hebben namen die teruggaan tot de oudheid. Deze namen komen vaak voort uit Arabische, Griekse of Romeinse tradities. Voorbeelden hiervan zijn Sirius (de helderste ster aan de nachthemel), Betelgeuze (een rode superreus in het sterrenbeeld Orion) en Vega (de helderste ster in het sterrenbeeld Lyra).
Deze traditionele namen worden nog steeds gebruikt, maar vormen slechts een klein deel van alle benoemde sterren. De IAU heeft in recente jaren ook inspanningen gedaan om meer diversiteit in sterrennamen te brengen door namen uit verschillende culturen wereldwijd op te nemen.
Moderne sterrencatalogi
Het overgrote deel van de sterren met een “naam” is eigenlijk geregistreerd in moderne sterrencatalogi. Deze catalogi gebruiken systematische aanduidingen, vaak bestaande uit letters en cijfers. Bekende voorbeelden zijn de Hipparcos-catalogus met meer dan 100.000 sterren, en de Gliese-catalogus die zich richt op nabije sterren.
De aanduidingen in deze catalogi zijn niet zo poëtisch als traditionele namen, maar ze zijn essentieel voor wetenschappelijk onderzoek. Een ster kan bijvoorbeeld de aanduiding “HIP 87937” hebben in de Hipparcos-catalogus, wat astronomen een unieke identificatie geeft om mee te werken.
Het benoemen van exoplaneten en hun sterren
Met de ontdekking van duizenden exoplaneten in de afgelopen decennia is er een nieuwe dimensie toegevoegd aan het benoemen van sterren. De IAU heeft campagnes georganiseerd waarbij het publiek kon stemmen op namen voor exoplaneten en hun moedersterren. Dit heeft geleid tot een reeks nieuwe, officiële namen voor sterren die anders alleen een catalogusnummer zouden hebben.
Deze initiatieven dragen bij aan de publieke betrokkenheid bij astronomie en vergroten het aantal sterren met een toegankelijke naam. Toch blijft het totale aantal sterren met een eigen naam relatief klein in vergelijking met de ontelbare sterren in het universum.